رزماری (Rosmarinus officinalis) نوعی گیاه است که معمولا در پخت و پز از آن استفاده میشود و یک ماده اصلی در بسیاری از سسهای ماکارونی، مواد اولیه پیتزا و وینگرتها است. گیاه دارویی چوبی چند ساله که از قدمت طولانی در استفاده از آن برای فواید دارویی و سلامتی برخوردار است. اما همه این مزایای سلامتی توسط شواهد علمی پشتیبانی نمیشوند.
خواص رزماری برای سلامتی
در تحقیقات آزمایشگاهی نشان داده شده است که رزماری تاثیر ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی بر روی حیوانات دارد. با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا این فواید آن برای بدن انسان رخ میدهد یا خیر. از رزماری در داروهای جایگزین برای درمان یا بهبود برخی از شرایط پزشکی استفاده شده است.
موارد زیر شرایطی است که محققان تاثیرات رزماری را اعمال کردهاند. اگرچه برخی از اینها به دلیل مزایای احتمالی سلامتی این گیاه نسبت به سایرین ارتباط قویتری دارند، اما تحقیقات بیشتری در مورد اثر رزماری به طور کلی لازم است.
تقویت و افزایش تارهای مو
تحقیقات اولیه نشان میدهد که تاثیر استفاده از روغن رزماری برای مو به همان اندازه ماینوکسیدیل برای افرادی که دارای طاسی با الگوی مردانه هستند، است.
در یک مطالعه تحقیقاتی، افرادی که رزماری برای مو را در کنار سایر روغنهای گیاهی اساسی (اسطوخودوس، آویشن و سرو) استفاده کردهاند و آن را بر روی پوست سر ماساژ دادهاند، پس از هفت ماه بهبودی نشان دادند.
با این حال ، هنوز به طور مشخص خواص رزماری برای مو برای افزایش و تقویت تارهای آن ثابت نشده است.
درمان آرتروز
طبق اعلام دانشگاه پنسیلوانیا، از روغنهای حاوی رزماری برای تسکین درد عضلات و مفاصل مرتبط با آرتریت و همچنین بهبود گردش خون استفاده شده است. برخی تحقیقات اولیه نشان میدهد که مصرف یک محصول حاوی این گیاه دارویی، هاپ و اسید اولانولیک میتواند دردهای ناشی از آرتریت را کاهش دهد. تحقیقات بیشتری برای تایید خواص گیاه رزماری مورد نیاز است.
بهبود آسیب کلیوی دیابتی (نفروپاتی)
برخی تحقیقات حاکی از آن است که مصرف یک محصول حاوی رزماری، سانتوری و گداز ممکن است در هنگام مصرف داروهای استاندارد درمان دیابت، میزان پروتئین در ادرار را کاهش دهد. پروتئین موجود در ادرار نشانگر بیماری کلیوی در بیماران دیابتی است.
رفع خستگی ذهنی
تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف دمنوش رزماری باعث افزایش توجه یا انرژی ذهنی در بزرگسالان با سطح انرژی پایین نمیشود. با این حال، نتایج مطالعه متفاوت است. مطالعات دیگر نشان میدهد که میتواند استرس تست زدن و اضطراب را کاهش دهد.
بهبود اثرات فیبرومیالژیا
در حالی که تصور میشد که رزماری میتواند اثرات فیبرومیالژیا را بهبود بخشد، تحقیقات اولیه حاکی از آن است که مصرف یک محصول حاوی رزماری، هاپ و اسید اولئانولیک در واقع علائم فیبرومیالژیا را بهبود نمیبخشد.
درمان بیماری لثه (لثه)
تحقیقات اولیه نشان میدهد که دهانشویه گیاهی حاوی رزماری و سایر مواد تشکیل دهنده به کاهش خونریزی لثه و تورم در افراد مبتلا به بیماری لثه کمک میکند که باید دو بار در روز بعد از غذا به مدت دو هفته استفاده شود.
درمان فشار خون پایین (افت فشار خون)
یک مطالعه مقدماتی نشان داد که مصرف روغن رزماری ممکن است به طور موقت باعث افزایش فشار خون در افراد مبتلا به فشار خون پایین شود اما فواید آن موقتی بود.
همچنین این گیاه دارویی میتواند برای موارد زیر فواید درمانی داشته باشد.
- جلوگیری و کاهش سرفه کردن
- بهبود علائم اگزما
- کاهش گاز معده
- درمان نقرس
- درمان سردرد
- کاهش فشار خون بالا
- افزایش جریان قاعدگی
- جلوگیری از سقط جنین
- درمان سوء هاضمه
- کاهش مشکلات کبدی و کیسه صفرا
برای تایید این مزایا شواهد بیشتری لازم است.
ارزش غذایی رزماری
برای استفاده از رزماری در تهیه غذا و پخت و پز میتوانید از نوع تازه یا خشک شده آن استفاده کنید. استفاده از آن در تهیه غذای شما تغییری اساسی در تعداد کالری یا ترکیبات مغذی آن ایجاد نمیکند.
بر اساس دادههای USDA، یک قاشق غذاخوری رزماری خشک کمی کمتر از 11 کالری فراهم میکند. بیشتر این کالریها از کربوهیدرات به صورت فیبر حاصل میشوند، اما این گیاه منبع قابل توجهی از کربوهیدرات، قند یا فیبر نیست.
یک غذای معمولی با یک قاشق غذاخوری رزماری خشک نیز احتمالا ریز مغذی قابل توجهی فراهم نمیکند. با این وجود مقدار کمی ویتامین A، ویتامین C، ویتامین B6 و فولات دریافت خواهید کرد. مواد معدنی موجود در آن شامل کلسیم، آهن و منیزیم و منگنز است.
عوارض جانبی احتمالی
افزودن مقادیر کم و متوسط از رزماری برای طعم دادن به مواد غذایی برای بیشتر افراد بی خطر است. همچنین ممکن است در صورت استفاده از آن در کنار مصرف داروها در دوزهای مناسب برای مدت زمانی کوتاه ایمن باشد. به گفته منابع پزشکی، یک دوز معمولی از برگ این گیاه روزانه 4 تا 6 گرم است. آنها توصیه میکنند که از روغن رزماری برای استعمال خارجی استفاده شود.
گزارشهایی در مورد واکنش آلرژیک به رزماری هنگام دوز زیاد وجود دارد. عوارض جانبی ممکن است شامل استفراغ، اسپاسم، کما و در بعضی موارد آب آوردن ریهها باشد.
و در آخر اینکه، نباید از این گیاه در مقادیر و دوزهای بالا زنان باردار یا زنانی که مایل به باردار شدن هستند، استفاده کنند.